દેવઉઠી એકાદશી, જેને પ્રબોધિની એકાદશી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે, હિંદુ ધર્મમાં એક વિશેષ તહેવાર છે. આ દિવસ કાર્તિક માસના શુક્લ પક્ષની એકાદશીને મનાવવામાં આવે છે. દેવઉઠી એકાદશીનો અર્થ એ છે કે આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ યોગ નિદ્રામાંથી જાગે છે. આ એકાદશીના દિવસે ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરવામાં આવે છે, જે ચાર મહિનાની ચાતુર્માસી નિદ્રા પછી થાય છે.
દેવઉઠી એકાદશીનો મહત્ત્વ:
માને છે કે આ દિવસથી સારા કાર્ય શરૂ કરવા માટે શુભ સમયનો પ્રારંભ થાય છે.
આ દિવસે પુણ્ય કાર્ય, લગ્ન, ઘરની સ્થાપના, નવી ખરીદી અને યજ્ઞাদি જેવા શુભ કાર્યો શરૂ કરવા માટે ખૂબ જ શુભ માનવામાં આવે છે.
પૂજા વિધી:
વહેલી સવારે સ્નાન કરીને ભગવાન વિષ્ણુની પૂજા કરો.
વિષ્ણુને તુલસીના પાન ચડાવવાનું વિશેષ મહત્વ છે.
ઉપવાસ કરીને, ભગવાન વિષ્ણુની આરાધના અને કથા સાંભળવી/વાંચવી.
આ દિવસે તુલસી વિવાહનો પણ પ્રચલન છે, જેમાં તુલસી માતાનું ભગવાન વિષ્ણુ (શાલિગ્રામ રૂપે) સાથે વિવાહ કરવામાં આવે છે, જે પ્રસંગના રૂપે ઉજવાય છે.
દેવઉઠી એકાદશી હિંદુ ધર્મમાં ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ તહેવાર છે, જેને પ્રબોધિની એકાદશી તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ દિવસ દેવો તેમના ચાતુર્માસીય નિદ્રા (ચોમાસાની નિદ્રા)માંથી જાગ્રત થાય છે. આ દિવસે ભગવાન વિષ્ણુ અને માતા તુલસીની પૂજા કરવાનો વિશેષ મહિમા છે.
દેવઉઠી એકાદશી કરવાની રીત.
1. સવારે સ્નાન: આ દિવસે વહેલી સવારે સ્નાન કરવું જોઈએ અને પૂર્ણ શુદ્ધિથી પૂજા કરવા માટે તૈયાર થવું જોઈએ.
2. ઉપવાસ: દેવઉઠી એકાદશીના દિવસે ઉપવાસ રાખવામાં આવે છે. કેટલાક લોકો પૂર્ણ નિર્જળ ઉપવાસ કરે છે, જ્યારે કેટલાક ફળાહાર કરે છે.
3. પૂજા થાળી તૈયાર કરો: ભગવાન વિષ્ણુ અને તુલસી માતાની પૂજા માટે એક પૂજા થાળી તૈયાર કરો. થાળીમાં તુલસી પાન, ફૂલ, ફળ, ધુપ-દીવો, હલદર અને મીઠું રાખો.
4.વિષ્ણુ પૂજા: ભગવાન વિષ્ણુની મૂર્તિ અથવા તસવીર સામે દીવો પ્રગટાવો. ભગવાન વિષ્ણુને ફૂલ, ફળ, અને તુલસી પાન અર્પણ કરો. વૈષ્ણવ મંત્રોનું ચાંદીના દીવા સાથે જપ કરો, જેમ કે "ॐ નમો ભગવતે વસુદેવાય" અથવા "ॐ વિષ્ણવે નમઃ".
5.તુલસી માતાની પૂજા: આ દિવસે તુલસીના છોડની પૂજા કરવાનો વિશેષ મહિમા છે. તુલસીના છોડને દૂધથી સ્નાન કરાવો, ફૂલ અર્પણ કરો, અને 11 અથવા 21વાર "ॐ તુલસ્યૈ નમઃ" મંત્રનો જપ કરો.
6. જાગરણ અને વિષ્ણુ સ્તુતિ: આ દિવસે રાત્રે ભગવાન વિષ્ણુના ભજન કે કૃષ્ણના ભજન ગાવા, પઠવા અથવા સાંભળવા તેમજ વિષ્ણુ સ્તુતિ કરવી જોઈએ.
7.ઉપવાસ પૂર્ણ કરવો: દ્વાદશીના દિવસે પૂજા પઢતી કરી ઉપવાસ પૂર્ણ કરો.
દેવઉઠી એકાદશીના ફાયદા.
- પાપ નાશ અને ધર્મના આચરણમાં વૃદ્ધિ: દેવઉઠી એકાદશીના દિવસે પૂજા અને ઉપવાસ કરવાથી પાપ નાશ થાય છે અને મન પવિત્ર બને છે.
- ધન, સુખ અને સમૃદ્ધિ: ભગવાન વિષ્ણુની કૃપાથી આ દિવસે કરેલા ઉપવાસ અને પૂજાથી ધન અને સુખની પ્રાપ્તિ થાય છે.
- સકારાત્મક ઊર્જા: આ દિવસે ઉપવાસ રાખવાથી શરીર અને મન પર સકારાત્મક ઊર્જા મળે છે, જે જીવનમાં શાંતિ અને આનંદ લાવે છે.
- તુલસીની પૂજાના લાભ: તુલસી માતાની પૂજા કરવાથી તન અને મનની શુદ્ધિ થાય છે. તુલસીના રોગ પ્રતિકારક ગુણોથી શારીરિક સ્વાસ્થ્યમાં પણ સુધારો થાય છે.
આ રીતે, દેવઉઠી એકાદશી પર પૂજા અને ઉપવાસ કરવાનો મહિમા છે.
0 ટિપ્પણીઓ